خطرهای مصرف آسپیرین

آسپیرین از داروهای مصرفی سرپایی است که با تجمع پلاکت‌ها در خون تداخل ایجاد کرده و از بروز لخته جلوگیری می‌کند. از طرفی بر واکنش‌های التهابی اثر داشته و مانع پیشرفت التهاب و بروز تب می شود.

به دلیل همین اثرات آن را برای کنترل تب و دردهای خفیف تا متوسط همچون بسیاری از دردهای مفصلی ناشی از روماتیسم مفصلی استفاده می‌کنند، از طرفی به دلیل ویژگی ممانعت از بروز لخته، در پیشگیری از سکته‌های قلبی و مغزی یکی از موثرترین داروهاست.

پزشکان توصیه می‌کنند که همه افراد باید بعد از 40 سالگی آسپیرین مصرف کنند اما چه کسانی نباید آسپیرین مصرف کنند؟

بیماران حساس به آسپیرین همچون مبتلایان به آسم که دارای پولیپ بینی نیز هستند ، به دلیل خطر بروز علائم شدید ناشی از حساسیت باید از داروهای جایگزین استفاده کنند. در بیماری‌های خونریزی‌دهنده همچون هموفیلی و کمبود پلاکت، خطر بروز خونریزی شدید وجود دارد. در کودکان و نوجوانان مبتلا به عفونت‌های ویروسی استفاده از آسپیرین با خطر بروز اختلال در مغز به نام سندرم ری همراه است.

اگر بیمار دارای سابقه‌ای از زخم‌های گوارشی یا مبتلا به بیماری‌های کبدی شدید مانند هپاتیت است، باید با احتیاط از این دارو استفاده کند. زنان باردار مخصوصا در سه ماهه سوم بارداری و زنان شیرده نیز در استفاده از دارو باید احتیاط کنند.

قبل از جراحی بهتر است برای مدت یک هفته بیمار آسپیرین خود را قطع کرده باشد.

عوارض

تهوع، احساس سوزش یا آشوب در سر دل از عوارض شایع مصرف آسپیرین است، اما در صورت بروز عوارض زیر باید به پزشک مراجعه کرد:

ـ استفراغ خونی یا دفع مدفوع به رنگ سیاه که بوی بسیار بدی داشته و به کاسه توالت چسبندگی دارد.

ـ کهیر، تپش قلب، احساس خفگی که نشان از بروز واکنش‌های حساسیتی بوده و باید از ادامه مصرف امتناع کرده و فورا به اورژانس مراجعه کرد.

در صورتی که بیمار مبادرت به مصرف 200 ـ 300 میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن بکند در معرض مسمومیت قرار دارد. مسمومیت خود را با تهوع، استفراغ، وزوزگوش و اختلال در شنوایی، تنفس‌های تند، تب و از دست رفتن آب بدن نشان می‌دهد. با این‌که آسپیرین باعث ممانعت از بروز لخته می‌گردد، با این حال در مسمومیت با آسپیرین احتمال بروز خونریزی جدی نادر است.

تداخلات دارویی

در صورت مصرف همزمان داروهایی همچون وارفارین و اسید والپروئیک خطر بروز خونریزی وجود دارد.

ایبوپروفن(پروفن) می‌تواند اثرات محافظتی آسپیرین بر قلب را که با میزان دوز کم آسپیرین ایجاد می‌شود ، خنثی کند .

آسپیرین فعالیت داروهای خوراکی ضد دیابت همچون گلی بنگلامید را افزایش می‌دهد و می‌تواند باعث افت بیش از حد مورد نظر در قند خون گردد.

مصرف همزمان با ایبوپروفن و پیروکسیکام می‌تواند آسیب‌ها و عوارض گوارشی را افزایش دهد.

نکات لازم برای بیماران

برای کاهش تحریک دستگاه گوارش می‌توان دارو را با غذا، پس از غذا یا به همراه داروهای ضداسید معده (رانیتیدین یا شربت معده) خورد؛ البته در مشکل روده‌ای (Enteric coated) دارو را نباید همزمان با داروهای ضد اسید معده استفاده کرد یا اقدام به جویدن یا له کردن دارونمود.

قبل از خوردن دارو در صورت وجود بوی سرکه، دارو خراب شده و نباید مصرف گردد.